محافظ جان اشنایدر
محافظ جان به کلیدی گفته می شود که در مواقع حساس مانند به وجود آمدن جریان نشتی، باعث قطع شدن خودکار مدار می شود. به بیانی دیگر، وقتی میزان جریان های ورودی از کلید با جریان های خروجی از آن یکسان نباشد، یعنی حتی در یک بخش بسیار کوچک به جای برگشت جریان هادی به مدار از جای دیگری به منبع برگردد، کلید بلافاصله به آن واکنش نشان می دهد و مدار قطع می شود.
این نوع کلیدها انواع مختلفی دارد و به نوع سه فاز و تک فاز تقسیم بندی می شود. با توجه به توضیح مختصر می توانید به اهمیت وجود و نصب کلید محافظ جان پی ببرید. به همین دلیل ما در این مقاله محافظ جان اشنایدر را مورد بررسی قرار می دهیم و به مزایای آن، کاربردهای آن و… می پردازیم. پس تا پایان مقاله همراه ما بمانید.
وظایف و ویژگی های کلید محافظ جان اشنایدر
همان طور که در مقدمه به آن اشاره کردیم، کلید محافظ جان اشنایدر به کلیدی می گویند که در مواقع لازم باعث قطع شدن خودکار مدار می شود. چون این نوع کلید تلفیقی از کلید محافظ جان و کلید مینیاتوری است، به آن ترکیبی نیز گفته می شود، که وظیفه آن اتصال کوتاه، حفاظت از اضافه بار و مقابله با نشتی جریان است. کلید محافظ جان اشنایدر، مطابق با استانداردهای جهانی و با نام تجاری ACTl9 تولید و به بازار عرضه می شود.
یکی از ویژگی های بارز این نوع کلید عبور جریان نامی ۲۵ آمپر و ۳۰ میلی آمپر نشتی است که در دمای هوای منفی ۵- تا ۶۰ درجه سانتی گراد قابل نصب بر روی تابلوهای برق می باشد و برای نگه داری و محافظت در انبار نیز دمای ۴۰- تا ۸۰ درجه سانتی گراد برای نصب آن مناسب است.
در قسمت زیر نام اشنایدر الکتریک، دکمه ای تعبیه شده است که به آن دکمه تست می گویند و می توانید با فشار دادن این دکمه از عملکرد درست و قطع شدن به موقع آن اطمینان پیدا کنید. محافظ جان اشنایدر با استفاده از تکنولوژی تریپ یا قطع، طراحی و ساخته شده است که به صورت مغناطیسی – حرارتی کار می کند. محافظ جان اشنایدر این مزیت را نیز دارد که علاوه بر قطع اتوماتیک، به صورت دستی نیز قطع و وصل شود و در دو نوع چهار پل و دو پل، میزان جریان های نشتی ۳۰ میلی آمپر و رنج جریانی بین ۱۶ تا ۶۳ میلی آمپر تولید می شود.
برای استفاده از این نوع کلید به این نکته دقت داشته باشید که طول عمر الکتریکی و مکانیکی آن به ترتیب ۱۰ هزار سیکل و ۲۰ هزار سیکل عمل می کند و پس از آن سیم پیچی کلید تضعیف می شود و نیاز به تعویض دارد. البته دوام الکتریکی و مکانیکی آن ممکن است تا ده سال نیز طول بکشد.
نحوه عملکرد محافظ جان اشنایدر
محافظ جان اشنایدر برای قطع و وصل جریان برق استفاده می شود، اما نحوه عملکرد آن طی مراحلی صورت می گیرد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم.
-
مشخص کردن جریان نشتی
در ابتدا محافظ جان اشنایدر جریان نشتی را آشکار می سازد که این روند به وسیله یک ترانس جریان یا CT صورت می گیرد.
-
اندازه گیری جریان های نشتی
ترانس میزان جریان نشتی در مدار را اندازه گیری می کند که این کار به وسیله جریان حد یا همان حساسیت کلیدی یا آستانه قطع مقایسه می شود.
-
واحد Tripping یا قطع مدار
در این قسمت جریان نشتی که اندازه گیری شده است اگر بیش تر از میزان حساسیت محافظ جان باشد، موجب قطع مدار می شود. نحوه قطع کردن نیز به این طریق است که دیفرانسیل اتوماتیک در هنگام بروز مشکل در مدار در ظرف کمتر از ۰.۲ ثانیه جریان را به صورت سه فاز یا تک فاز قطع می کند.
موارد ضروری برای استفاده از محافظ جان اشنایدر
با توجه به توضیحاتی که در خصوص کلید محافظ جان اشنایدر دادیم، می توان به اهمیت نصب و موارد استفاده آن پی برد. این کلید معمولاً در مکان های مختلفی از ساختمان طبق استانداردهای بین المللی ایمنی، نصب و استفاده می شود که این مکان ها عبارت اند از:
-
تابلو ورودی برق
وجود محافظ جان اشنایدر در قسمت تابلو ورودی برق، موجب حفاظت تابلو برق از خطراتی مانند جرقه و آتش سوزی ناشی از اضافه بار محافظت و اتصال کوتاه می شود، بنابراین نصب آن بسیار ضروری و مهم است.
-
پریزها و سوئیچ ها
تمامی پریزها و سوئیچ های داخل سیستم در معرض خطراتی مانند برق گرفتگی برای اپراتور هستند، بنابراین استفاده از کلید محافظ برای آن ها امری ضروری می باشد.
-
مناطق مرطوبی مانند حمام و سرویس های بهداشتی
در مکان هایی مانند حمام ها و سرویس های بهداشتی و مکان هایی که معمولاً مرطوب هستند و در معرض خیس شدن قرار دارند، استفاده از محافظ جان اشنایدر برای جلوگیری از نشتی جریان برق امری ضروری است، چون هنگامی که بدن خیس شود و دارای رطوبت باشد، شدت حساسیت آن نسبت به جریان برق بیش تر می شود و در خطر برق گرفتگی بالا می رود.
-
محافظت از جان کاربران
این کلید حفاظت از جان انسان ها در برابر خطر برق گرفتگی و جلوگیری از اتلاف انرژی را بر عهده دارد. به بیانی دیگر کلید محافظ جان اشنایدر بر طبق بیش ترین جریانی بیان می شود که در حداکثر زمان می تواند وارد بدن انسان شود و ایجاد برق گرفتگی نکند. همچنین بیش ترین جریانی تعریف می شود که ممکن است سبب آسیب به وسایل برقی و تجهیزات الکتریکی شود که به این تعریف در اصطلاح خود حساسیت کلید محافظ جان اشنایدر می گویند.
طریقه کار کردن کلید محافظ جان
برای قطع مدار در ساختمان ها می توان از انواع لوازم حفاظتی و کلیدها بهره برد و برای قطع جریان هایی مانند؛ تجهیزات برقی و بدنه هادی لوازم، هادی بیگانه ای که با زمین در تماس مستقیم است و جریانی که از مدار به زمین نشت می کند، استفاده کرد. یعنی اگر هر کدام از موارد یاد شده رخ بدهد، محافظ جان اشنایدر عمل می کند و مدار قطع می شود. مثلاً اگر بدن انسان با تابلوی برق اتصال پیدا کند، چون بدن در تماس مستقیم با زمین است، در نتیجه جریان از بدن انسان به داخل زمین نشت می کند، در این حالت محافظ جان اشنایدر فورا عمل می کند و باعث قطع جریان برق می شود. به همین علت این کلیدها در واحدهای تجاری، ساختمانی مسکونی و عمده تابلوهای برق برای جلوگیری از خطرات برق گرفتگی و نشتی جریان ها و حتی جلوگیری از آتش سوزی به کار می روند. این کلیدها معمولاً از ۱۰ تا ۵۰۰ میلی آمپر تولید می شوند اما نوع ۳۰۰ میلی آمپر تا ۳۰ میلی آمپر آن استفاده بسیار بیش تری دارد.
شرایط استفاده از کلید محافظ جان اشنایدر
استفاده از کلید محافظ جان اشنایدر طبق شرایط خاصی صورت می گیرد که در زیر چند نمونه از آن ها را بیان می کنیم.
- محافظ جان اشنایدر بین ۶ الی ۱۰۰ آمپر تولید و در بازار موجود می باشد.
- معمولاً در ساختمان های مسکونی و مکان هایی که از برق تک فاز استفاده می شود، کلید محافظ جان اشنایدر دو پل و در مکان های صنعتی که مصارف برقی بیش تری دارند از کلید محافظ جان چهار پل استفاده می کنند.
- مقدار حساسیت کلید محافظ جان اشنایدر نسبت به قطع جریان بین ۱۰ تا ۵۰۰ میلی آمپر با حداکثر مدت زمان ۱۵۰ میلی ثانیه است.
- کلیدهای محافظ جان اشنایدر معمولاً بین توان ۶ کیلو آمپر تا ۱۰ کیلو آمپر و در دماهای ۳۵- تا ۷۰+ درجه سلسیوس، برای قطع و اتصال تولید می شوند.
معرفی انواع محافظ جان اشنایدر در ولتابین (نمایندگی اشنایدر)
محافظ جان اشنایدر در چند نوع مختلف وجود دارد که با توجه به محل کارگزاری و میزان استفاده از آن تهیه می شود، این موارد عبارت اند از:
-
محافظ جان اشنایدر RCD
کلید RCD نوعی از محافظ جان می باشد که جریان برق را به شکل تفاضلی اندازه گیری می کند. از ویژگی های مثبت این نوع کلید جان، عملکرد بالا و سرعت قابل توجه آن است. محافظ جان اشنایدر نوع RCD برای قطع کردن مدار در خطاهای زمین GFC و GF، به عنوان قطع کننده جریان های نشت شده در لوازم خانگی نوع ALS، تحت عنوان سوئیچ های امنیتی و ایمنی یا سوئیچ های گردشی به کار می رود. کلید RCD، نوع دائم بر روی جریان های مدار نظارت می کند که در صورت هر نوع بروز نشتی در جریان بلافاصله مدار را قطع می کند. این نوع از کلیدهای محافظ جان اشنایدر در محدوده جریان های مختلف دسته بندی می شوند.
-
محافظ جان و قطع کننده مدار RCCB
این نوع از کلیدها و محافظ جان ها در سه تیپ مختلف تولید و عرضه می شوند، مانند:
-
تیپ A
ولتاژ تیپ A بین ۲۰۰ الی ۴۰۰ وات است. این نوع از کلید محافظ جان اشنایدر قدرت تشخیص موج های DC و AC را دارا می باشد و جریان های نشتی آن بین رنج ۰.۰۱ – ۰.۰۳ – ۰.۱ – ۰.۳ – ۰.۵ آمپر متغیر است.
-
تیپ AC
ولتاژ تیپ AC بین ۲۰۰ الی ۷۰۰ وات است. این نوع از کلید محافظ جان اشنایدر قدرت تشخیص موج AC را دارد و جریان های نشتی آن بین رنج ۰.۰۱ – ۰.۰۳ – ۰.۱ – ۰.۳ – ۰.۵ آمپر متغیر است.
-
تیپ B
ولتاژ تیپ B بین ۲۰۰ الی ۴۰۰ وات است. این نوع از کلیدها قدرت تشخیص امواج DC و AC را دارند و تا فرکانس های 1mhz کار می کند. جریان های نشتی آن بین رنج ۰.۰۳ تا ۰.۳ آمپر است.
